สำรวจ ‘ของไหว้เชิงเม้ง’ ที่เป็นเอกลักษณ์ของประเพณีไทย

ประเพณีไทยมีหลากหลายแบบแต่ละแบบมีเอกลักษณ์แตกต่างกันออกไป เช่น ประเพณีวัด ประเพณีงานแต่งงาน และประเพณีไหว้เชิงเม้งหรือที่เรียกกันอย่างไร้ข้อกำหนดว่า ‘ของไหว้เชิงเม้ง’ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์อันทรงพลังและดั้งเดิมของประเพณีไทย

ของไหว้เชิงเม้งคืออะไร?

ของไหว้เชิงเม้งคือสิ่งของหรือวัตถุที่จัดเตรียมขึ้นมาใช้ในการไหว้เชิญเทพเจ้าหรือบูชานักศึกษา โดยรูปแบบของของไหว้นั้นแตกต่างกันไปตามศาสนาหรือวัฒนธรรมของแต่ละชนชาติ ในการบูชาแต่ละวัตถุก็จะมีบทบาทและความสำคัญที่แตกต่างกันไป โดยของไหว้เชิงเม้งจะประกอบไปด้วยทั้งสิ่งที่เป็นธรรมชาติและสิ่งที่ผู้คนประดิษฐ์ขึ้นมาใช้ในการบูชา

ที่มาของของไหว้เชิงเม้ง

เป็นอีกประเพณีหนึ่งที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเริ่มจากการให้เกียรติต่อบาปร้ายที่เกิดขึ้นจากปัจจัยต่างๆ อย่างเช่น การถูกฆ่าไม่ยุติธรรมการเป็นลูกพันธุ์ศักดิ์สิทธิ์ การติดยาเสพติด เป็นต้น แล้วพื้นที่สงขลาเป็นศูนย์กลางของการส่งออกของสินค้าต่างๆ เป็นเหตุผลที่ได้ชักชวนให้มีการผลิตของไหว้เชิงเม้งในชนบทมากขึ้น จนกลายเป็นวัฒนธรรมที่ร่ำรวยและเป็นเอกลักษณ์ของประเพณีไทยในปัจจุบัน

ชนิดของของไหว้เชิงเม้ง

ของไหว้เชิงเม้งมีหลายชนิดแต่ละชนิดจะมีความเชื่อความเข้าใจและการใช้งานที่แตกต่างกันไป ดังนี้

1. ตะกร้าหญ้า/พี่สอบ

เป็นของไหว้ที่ผู้คนนิยมไปใช้ในวันสงกรานต์ โดยเป็นตะกร้าที่ที่มีหญ้าหรือพหุถุประดิษฐ์ต่างๆ เหมือนกับพี่สอบที่ใช้ตีไข่แดงเยื่อประเพณีของชาวมุสลิม เป็นการสะสมความพอดีและของฝากไปให้เทพเจ้าเพื่อกระจายความเสียใจและความเครียดของคน

2. พระสุนัข

เป็นของไหว้ที่ขึ้นชื่อเสียงเพราะเป็นสัตว์ที่ใกล้ชิดกับคนมากที่สุด เนื่องจากมีความภาคภูมิใจในแต่ละเมืองว่าเป็นพันธุ์หมาชนิดไหน เช่น หมาจักรพรรดิ์ หมายอดพระบรมโอรส หมามณี

3. ตู้ไม้ ทอง โต๊ะ และเก้าอี้

เป็นของไหว้ที่พบได้ในวัดเป็นอย่างมาก โดยโต๊ะและเก้าอี้นี้มักใช้สำหรับการปิดพิธี หรือการเสด็จพระราชทานนิมนต์แก่บรรพชิต

4. ลูกกลอน

เป็นของไหว้ที่มีลำโพงเพื่อเล่นเสียงกลอน ส่วนหัวใจลูกกลอนจะเป็นคำทำนองคำความที่เป็นเอกลักษณ์ในแต่ละภาคของประเทศไทย

FAQs

1. ของไหว้เชิงเม้งมีความสำคัญอย่างไรต่อผู้คน?

– ของไหว้เชิงเม้งเป็นสิ่งที่ใช้ในการบูชาและสร้างความสัมพันธ์ของคนในสังคม เป็นการมอบความน่าเชื่อถือและความเคารพที่ผู้ใช้จะต้องนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน

2. มีการผลิตของไหว้เชิงเม้งมากน้อยแค่ไหนในปัจจุบัน?

– การผลิตของไหว้เชิงเม้งยังคงมีอยู่ในปัจจุบันและมีการส่งออกไปต่างประเทศอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากเป็นสินค้าที่ต้องการของคนอื่นและมีความหมายหลักสำคัญในวัฒนธรรมไทย

3. การทำของไหว้เชิงเม้งเป็นอาชีพหลักของชาวไทยไหม?

– การทำของไหว้เชิงเม้งไม่ใช่อาชีพหลักของชาวไทยแต่เป็นอาชีพรองที่ให้รายได้ให้แก่ชาวบ้านลำบากและมีให้เลือกทำเฉพาะในช่วงเวลาพักร้อน (ระยะเวลาที่ยาวนานที่ดำเนินการผลิต)

4. ตลาดของไหว้เชิงเม้งเป็นอย่างไร?

– ตลาดของไหว้เชิงเม้งไม่มีการเปิดเป็นตลาดประจำ แต่มีการนำขายผ่านช่องทางออนไลน์บนโลกอินเตอร์เน็ต หรือในเครื่องบิน โรงแรม และคุ้มครองการท่องเที่ยวในการดูแลรักษา ซึ่งเป็นอีกที่เชื่อถือได้ว่าเป็นของส่งของโด่งดังของประเทศไทย

สิ่งของไหว้เชิงเม้งเป็นเอกลักษณ์ของประเพณีไทยที่ให้ประโยชน์หลายหลักสำหรับชาวไทยทั้งในเชิงวัฒนธรรมและเป็นสำคัญต่อเศรษฐกิจไทยด้วยการส่งออกไปต่างประเทศโดยตลาดภายในและตลาดภายนอกยังคงมีการติดต่อกันอย่างต่อเนื่องเพื่อสร้างความเชื่อมั่นกับการรับรู้วิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนไทย